Deel 8 Austraal-Azië HIER

Inhoudsopgave:

70. Oost-Timor

71. Indonesië

72. Maleisië

73. Brunei

74. Singapore

75. Thailand

76. Cambodja

77. Laos

78. Vietnam

79. Filipijnen

Oost Timor... ik heb eerder een uitgebreid artikel geschreven over Indonesië op Hyvesblog, maar Hyves is in december 2013 gedegradeerd tot een spelletjesplatform. Ik moet het opnieuw voor me halen.
Over Oost-Timor heb ik geen tekst bewaard, maar dat is niet zoveel... ogenblik

< Oost Timor of in het Portugees Timor-Leste is een land dat geografisch feitelijk tot Indonesië behoort. Is dat zo? Het is ooit gekoloniseerd door Portugal en daarmee vallen de geografische grenzen een beetje weg. Indonesië heeft jarenlang met militair vertoon aanspraak gemaakt op Oost-Timor. Maar we weten ook dat Nederland tot 1948 (en zelfs tot 1962 met Nederlands Nieuw-Guinea) aanspraak maakte op het gehele Indonesische grondgebied. Wie maakt 'aanspraak' op een stuk grond met alles erop en eraan?

Fysische geografie van Timor-Leste: ik kom daar op terug te Indonesië: subductieszones, bergketens, diepzeetroggen, ondiepe zeeën, vulkanen

< Foho Tatamailau (kleine 3000m) is het hoogste punt van Timor-Leste... het zijn aardse vulkanische uitsteeksels waar we als 'mens' weinig vat op hebben (wat mij betreft mag dat zo blijven)... het zou een keer kunnen voorkomen dat Timor-Leste in de huidig vorm met de Kleine Soenda-eilanden van de aardbodem verdwijnt door een enorme vulkaanexplosie

< Timor-Leste Oil... Oost Timor is een arm land en perspectief biedt dan de olie- en gasindustrie in de Timorzee. Maar als er waardevolle stoffen in de grond zitten rijzen er al snel disputen met buurlanden, zeker als het over zeebodem gaat. Australië maakt een deel 'aanspraak' (ja, weer 'aanspraak')

Timor-Leste heeft geen eigen munt (= US $).
Aantal inwoners (2013): 1,2 miljoen. Oppervlakte: 15.410 km² (ca. 1/3 Nederland, dus redelijk dichtbevolkt).
Hoofdstad: Dili... bekijk: Cristo Rei (Portugees erfgoed)... er is weinig over van het 'erfgoed' na het optreden van het Indonesische leger. Oost Timor is vanaf 2002 een zelfstandige republiek.

Xanana Gusmao 2002. President (van 2007 tot 2015 premier). Na terugtrekking van de Indonesische militairen en aansluiting bij de VN. Gladjes verliep de omschakeling niet met aanslagen en interne politieke spanningen voor en naderhand, maar dat kun je ook niet verwachten. 
José Ramos-Horta 2007. President. Gusmao vertolkt het land als premier. Bekijk: Gusmao UN Pressconference. Dit gaat over de grenzen rondom het water (olie en gas?).
Taur Matan Ruak 2012. President. Duidelijk is dat Timor-Leste voor de ontwikkeling meer contact zoekt met Australië dan met Indonesië.

Reisadvies: Oost Timor
__________________________________________

Indonesië?... < eerst even dit: dit zijn twee boeken geschonken door een welgewaardeerde collega Veronica in 1996 tijdens mijn 30-jarig bestaan. Ze was helaas verhinderd. Ze was nog wel aanwezig op de Deltareunie in november 2011, maar overleed kort daarna. Deze boeken moet ik nog grondig bestuderen (ik kom erop terug, maar dat zal niet hier zijn).

< Veronica kon goed koken en dat gold ook voor enkele andere Delta Dailyfood-collega's Esther en Kirana... spekkoek?... dat is veel werk laagje voor laagje afbakken... lemper?... dat deed Kirana met een gekruid kipmengsel omhuld door gezoete kleefrijst... wil jij proeven?

Als we over Indonesië gaan praten moet iets worden gezegd over wat 'Indonesia' nou eigenlijk is. Op het plaatje links zie je wat kleurtjes, waarbij je moet letten op dat lichtblauwe vlakje in het midden (dat is de zgn. Nazcaplaat) en dat paarse gebiedje er rechts van (= het Zuid-Amerikaanse continent (Chili/Peru).

Wat gebeurt er in deze regio?
Die Nazcaplaat schuift onder het Zuid-Amerikaanse continent door. Dit geologische verschijnsel heet subductie (eerder over gehad).
Gevolg: aardbevingen en vulkanen (= Andesgebergte) en dat is iets anders dan dat we aan de Noordzeekust gewend zijn. Op het Zuid-Amerikaanse continent + Andesgebergte kom ik terug, maar wat is de vergelijking met Indonesië? 

Als je de zeespiegel een metertje of ? laat stijgen, dan verdwijnt bijna geheel Brazilië, een groot deel van Argentinië, sowieso Suriname en de benedenwindse eilanden. Wat over blijft is dan een eilandencomplex met de Aconcagua (Argentinië) als hoogste top en een aantal bergeilanden te Colombia, Equador, Peru en Chili. Met andere woorden: Indonesië is geologisch eigenlijk hetzelfde als de Andesketen te Zuid-Amerika, alleen heeft de aarde als totaal de voorkeur gegeven aan Chili om het landschap omhoog te stuwen i.p.v. Indonesië. Er zijn meerdere voorbeelden: Japan, Fillipijnen, Nieuw Zeeland, het Caribisch gebied, het Falklandplateau.

< Opnieuw dit plaatje: bekijk dat oranje stukje linksonder en dat is de zgn. Indo-Australische plaat. Dit systeem wordt gevoed door een actieve spreidingszone rond het Antarctische continent en is o.a. ook verantwoordelijk voor het ontstaan van de Himalaya en de Alpen (plooiingsgebergte = orogenese).

Hierover later meer bij het Indiase subcontinent. Orogenese is iets anders dan subductie waar Indonesië mee te maken heeft (orogenese = botsing van aardkorst, subductie = onderschuiving van aardkorst).

De aarde is dus continu in beweging. Daar merken we in Nederland weinig van, maar als je op vakantie gaat te Indonesië moet je maar 'ns vragen naar een vulkaan. Indonesië nu inzoomen.

Onderdelen: 
A. Kleine Soenda-eilanden:

1. Bali: Bali is een eiland ten oosten van Java en ten westen van Lombok.  Het is het westelijkste van de Kleine Soenda-eilanden. Het eiland meet 5561 km², en telt ruim 3 miljoen inwoners.

De huidige hoofdstad is Denpasar (tot 1958 was Singaraja de hoofdstad). < Bajra Sandhi Monument.
Bekijk: impressie Bali.
Bekijk Balinees visgerecht: Pepes Ikan.

> Landschap: het eiland wordt overheerst door het vulkanisch gebergte; sommige van de vulkanen zijn nog steeds actief. Het letterlijk hoogtepunt is de < Gunung Agung met een top van 3142 m boven de zeespiegel en ook de Gunung Batur, vlakbij het Danau Batur (meer van Batur), is 1717 m hoog met een krater van 11 km en 180 m diep.

Bali wordt in het westen van Java gescheiden door de ondiepe Straat Bali, die op het smalste punt slechts 8 km breed is. De bredere Straat Lombok in het oosten vormt de scheiding met Lombok. Ten noorden ligt de Balizee, in het zuiden de Indische Oceaan.

Verder wordt het gevarieerde landschap gekenmerkt door weelderige regenwouden, originele kratermeren, snel stromende rivieren en diepe ravijnen. Bali beschikt over hagelwitte stranden in het zuiden, de stranden elders zijn bedekt met grijs of zwart vulkaanzand.

> Klimaat: de gemiddelde temperatuur in Bali is ongeveer 30 graden en er is een hoge luchtvochtigheidsgraad. De regentijd is van november tot april en er valt gemiddeld 1500 mm per jaar en in de namiddag regent het dan vaak enkele uren zeer plaatselijk, waardoor alles weer opfrist en de temperatuur iets daalt. De meeste regen valt in januari en februari in bergachtige gebieden.

> Planten: in Bali is nog maar 25% over van de oorspronkelijke vegetatie. Tropische regenwouden vindt je vooral in het noorden van Bali en kenmerkende bomen van Bali zijn o.a. de palmen: < kokospalm, oliepalm, nipapalm, lontarpalm, pandanpalm, sagopalm, arènpalm (palmwijn, suiker), pinangpalm (betelnoten). Verder rotan en vele soorten ficussen.

> Dieren: de meeste variatie in het wildleven is te vinden in de bossen van West Bali; luipaarden, wilde zwijnen, herten,  bantengs, apen, ossen, slangen hebben daar hun habitat. Verder zijn er op Bali veel vogelsoorten ondermeer de Balinese spreeuw, wielewaal en de < geelgekuifde kaketoes.
Zeedieren zijn onder andere de groene waterschildpad, garnalen en dolfijnen.
Er valt genoeg over Bali te schrijven (o.a. hier). Zie tenslotte ook: aanslag op Bali (2005, waarschijnlijk gepleegd door de terreurgroep Jemaah Islamiyah). De overige 32 provincies van Indonesië loop ik even wat globaler door (= eigen tekst).

2. Oost-Nusa Tenggara (Nusa Tenggara Timur): dit betreft de meest oostelijke eilandengroep (ruim 500 stuks) van de Kleine Soenda-eilanden, waarvan < Flores, (West-)Timor en Soemba de grootste zijn. Hoofdstad is Kupang (op Timor). Daarnaast zijn nog een aantal kleinere eilanden.

Vermeldenswaardig: Lomblen en Komodo (Komodo vanwege het werelderfgoed = Komodovaraan). Lange tijd werd aangenomen dat dit reptiel zijn prooi dode door bacteriën in zijn bek om het naderhand met sterke reuksensoren in de splijttong op te sporen. Maar het blijken weldegelijk gifklieren te zijn.

Naarmate je je meer oostelijk begeeft, des te droger en onvruchtbaarder het landschap/klimaat wordt (invloed Australische woestijngordel). < Lembata (Lomblen Island) met vulkanen op de achtergrond.

Timor wordt gedeeld met Oost-Timor, een Indonesische provincie tot 2002. Omringende wateren zijn de relatief ondiepe Timorzee (tussen Australië en Timor) en de plaatselijk zeer diepe Sawuzee en Floreszee (diepzeetroggen).

3. West-Nusa Tenggara (Nusa Tenggara Barat): tussen Bali en Flores ligt Lombok in het westen (hoofdstad = Mataram) en Soembawa in het oosten. Lombok bestaat uit een zeer bergachtig (Mt. Rinjani in het noorden van het eiland) en dichtbebost terrein.

< Zonder dat ik er ooit geweest ben een waarschuwing: kom niet te dichtbij i.v.m. CO2-dampen (verdrijving zuurstof, je valt flauw!).

Interessant is hier een ecologisch verschijnsel dat bekend staat als de Wallacelijn. Herkenbaar is hier ook de scheiding van het natte Aziatische tropenklimaat en het droge Australische woestijnklimaat (moessonactiviteit). Soembawa (ten oosten van deze lijn) staat dus onder invloed van Australische woestijnwinden, waardoor het een dorre en droge aanblik geeft. 

Dominant op Soembawa is de Tambora, verantwoordelijk voor één der meest geweldige vulkaanuitbarstingen ooit (in 1815, althans ooit: sinds de mens weet wat een vulkaanuitbarsting is).

< Lombok-pepers? Misschien verwacht je dat. Nou, vegetarisch recept dan: waterspinach & mungsprouts. Sprouts betekent kiemgroente zoiets als taugé of alflalfa, dus in die richting moet je denken. Nogmaals: waterspinach & mungsprouts. Die Lombok-pepers maar voorzichtig gebruiken. Knoflook en sjalotjes er altijd bij vijzelen, want anders smaakt een vegetarische schotel ook nergens naar. Ja, misschien naar water van 'waterspinazie'.

B. Java: 
4. Bantam (Banten): deze provincie bestaat slechts sinds 2000 (daarvoor was het onderdeel van West-Java).

De reden van de separatie lijkt te liggen in de historie: vanaf de 16e tot de 19e eeuw was Bantam een onafhankelijk sultanaat (een sultan is een hoge rang binnen de moslimadel). Ten westen van Bantam en ten zuiden van Sumatra (Lampung) bevindt zich de < Krakatau. Een vuur- en asspuwend bergeiland van minstens het kaliber Tambora.

5. Jakarta: geschiedenis. 
Jakarta is een stad vergelijkbaar met Cairo te Egypte: veel te veel mensen op een kluitje omdat "plattelandsgemeenschappen" en immigranten denken dat er werk is en dus een inkomen voor hun noodlijdende (en vaak veel te grote) gezinnen.

Resultaat: chronische armoede (probleemoplossing?). Bekijk: Jakarta Streetfood.
Flauwe opmerking die ik meer heb gemaakt: gewoon geen kinderen meer krijgen. Is dat de oplossing ter bestrijding van armoede? Voer maar 'ns een tegenargument aan.

< Je vraagt je je misschien af hoe de financiële markt te Indonesië geregeld is. Ik weet het niet. Lees. In Ghana waar ik een aantal malen geweest ben zijn de ontelbare 5000 cidiesbiljetten verdwenen en vervangen door 10, 20 en 50 cidiesbiljetten. 1 Indonesian rupiah = 7.7 × 10^-5 U.S. dollars (jammer van die -5!).

6. Midden-Java (Jawa Tengah): < attractie is Borobudur. Je merkt dat de Boeddhisten ooit invloed hadden vóórdat de Islam zich te Indonesië vestigde.
Ook: Surakarta. Woon je in de buurt van Leiden? Bekend restaurant.

Semarang (hoofdstad). Bekijk!
< Vulkaan? De Merapi.
Opzienbarend is dit niet. Ik heb al eerder opgemerkt dat Indonesië feitelijk niets anders is dan een aaneengeschakelde vulkanenrij boven de zeespiegel uitstekend.

< Bekijk: lijst vulkanen Indonesië. Dat zijn er dus héél veel! Sommigen 'slapen'. Anderen zijn 'klaarwakker'.

7. Oost-Java (Jawa Timur): bezienswaardig zijn de vulkanen (Bromo) en de hoofdstad Soerabaja, maar vooral ook het eiland Madoera ten noordoosten van Soerabaja. Soerabaja? Ja, Anneke Grönloh 1962.
Bekijk: Surabya City Sightseeing and Culture. Let in deze clip na een minuut of 3 op het verkeer!
< Madoera, Suramadu Bridge.

8. West-Java (Jawa Barat): Bantam scheidde zich in 2000 af van Jawa Barat (als provincie, dus niet als land zoals Timor Leste). Capital is Bandung (mooie hoge stad). 
Bekijk: treinreis Bandung -> Jogjakarta.
Bekijk: saté kambing (typisch Indonesisch, anders dan de bekende saté babi/ayam).

9. Jogjakarta:  Prambanan en de highlights van de stad (beeldimpressie).
< Prambanan temple (Unesco werelderfgoed).
Bekijk: Prambanan temple compound.

< Iets totaal anders: Top 30 Singles Chart Indonesia (Top 3 van 17/10/2016). Dit heeft niet zoveel (niks) met de muzikale cultuur van Indonesië te maken. Meer met die van de USA, maar ik merk het even op.
1. Chainsmokers ft. Halsey - Closer (#1 USA Billboard Hot 100)
2. Chainsmokers - All We Know
3. DJ Snake ft. Justin Bieber - Let Me Love You

C. Kalimantan:
Kalimantan is het Indonesische deel van het eiland Borneo. Het noorden is voor Maleisië met daartussen het sultanaat Brunei. Waarom deze scheiding? Goeie vraag (ik probeer er een antwoord op te vinden), maar nu eerst Centraal Kalimantan.

10. Midden-Kalimantan (Kalimantan Tengah):
Hoofdstad is Palangkaraya en wat je tegenkomt is de < Dayak (oorspronkelijke bewoners van Borneo). Bekijk: Dayak People.

< De Orangutan's behoren ook tot de inheemse (beschermde) diersoorten. Bekijk: Hercules the Orangutan. Ik kan wel het e.e.a. schrijven als het gaat over 'inheemse soorten'. Het heeft praktisch altijd te maken met fysische barrière's als zeeën en gebergteketens. Ik laat het daar bij, behoudens de opmerking dat de 'mens' ook maar een dier is.

11. Oost-Kalimantan (Kalimantan Timur). Hoofdstad is Samarinda. Wat ik hier begrijp is het serieuze probleem van de < illegale houtkap (belang valt niet te onderschatten!). Het belang van tropisch regenwoud in één zin? Tropisch regenwoud produceert zuurstof wat wij (als dier) nodig hebben en legt het milieuschadelijke CO2 vast. Voldoende zo?

12. Zuid-Kalimantan (Kalimantan Selatan): hoofdstad is Banjarmasin. < Typisch verschijnsel te Zuidoost Azië: Pasar Terapung, ofwel: drijvende markten (floating markets). Praktisch ieder dorp ligt aan één van de vele rivieren. Bekijk. Misschien leuk om 'ns te organiseren hier langs de Oude Wetering in plaats van zo'n duffe supermarkt yup! < De vraag is of je hier een rupiah op zak moet hebben. Gewoon ruilen toch?

13. West-Kalimantan (Kalimantan Barat): Pontianak. Toen je Pontianak in 2011 intoetste op je zoekmachine kreeg je wat twijfelachtige afbeeldingen. Het is intussen gefilterd. Maar als je op trip gaat te Borneo dan is het bezoek aan een nachtclub verplicht onderdeel (zonder dat ik er zelf geweest ben).

< De grens met Maleisië in het noorden? Uitzoeken. Confrontatie. Hevig militair conflict. Stukje politiek in de periode 1963-1966 onder het regime van Suharto. Ik kom later terug op de verhoudingen Maleisië en Brunei in 2016.
Bekijk tenslotte iets plesanters: Kalimantan Fung Bros Food.

D. Molukken. < Klik dit plaatje aan en beschouw het donkergroene gebied.
Het lijkt er op dat dit verspreide eilandengebied ooit is ontstaan door een enorme vulkaanexplosie vergelijkbaar met de Thera Griekenland ergens ??? v. Chr..

14. Noord Molukken (Maluku Utara): hoofdplaats is het eiland Ternate en het blijkt, dat de Hollandse kolonist hier heeft huisgehouden. De provincie is in 1999 ontstaan uit de regentschappen Maluku Utara en Halmahera Tengah (Midden-Halmahera). Daarvoor waren alle eilanden van de Molukken verenigd tot één provincie.

De geschiedenis van de Molukken moet je een beetje refereren aan het Nederlands erfgoed. Ik ga dat niet in detail beschouwen, behoudens wat ik hieronder nog schrijf. 
< Leuk: Pandan-spekkoek (veel succes om het te maken = geduld!).
O, voordat ik het vergeet: één van mijn favoriete collega's uit Indonesië maakte Lemper (bekijk clip, kleefrijst gevuld met kip). Selamat Makan@.

15. Zuid Molukken (Maluku Selatan): Als je ongeveer even oud bent als ik, dan roept 'Molukken' waarschijnlijk de associatie op met een 'treinkaping'. Klopt dat? Lees. Maar nu? (2010).

Geen eigen staat. In 1950 riep Ambon de Republik Maluku Selatan (RMS) uit, of in het Nederlands de Republiek der Zuid-Molukken als protest tegen het centralistische bewind van Soekarno, maar het Indonesische leger maakte daar hetzelfde jaar nog met harde hand een einde aan.
Geografisch is de Molukken een omvangrijk eilandenarsenaal met Ambon als hoofdeiland/-stad.
Bekijk: Ambon Violance. Dit is uiteraard in scene gezet, maar toch.
Bekijk anders: Migz & Maya - Ambon. Nederlandse Top 40? Zou kunnen.

E. Nieuw-Guinea: 
16. Papoea (voorheen Irian Jaya): hoofdstad is Jayapura. Een aparte, maar wel zeer fraaie cultuur!
< Met deze oud-marinier (opererend te Nieuw-Guinea rond 1962) heb ik een klein jaartje gewerkt. 1986 543-verbindingsbataljon, Oranje Nassaukazerne Amsterdam. Sergeant 1e klas Theo Peters (intussen overleden) was de commandant. Heb ik daar wat geleerd? Ik moet eerlijk zeggen weinig behalve het eten van chips en Marsrepen ingeslagen bij de Makro en het Amsterdamse klaverjassen. Mijn vader (overleden in 1997) had het graag gedaan. Uitzenden als militair naar Nederlands Indië in 1948. Het ging net niet door (misschien maar goed pa, anders had ik dit waarschijnlijk niet geschreven). Op de politieke historie rond 1948 kom ik zo terug.

< Nog even de cultuur van West-Papoea: strijd blijft. En dat is niet zo verwonderlijk met ca. 250 miljoen inwoners, 8.844 eilanden en één president.
Bekijk.

17. West-Papoea (Papoea Barat of West-Irian Jaya): hoofdstad is Monokwari. Evenals in Atjeh, Ambon en Oost-Timor zijn in West-Papoea al jaren gewapende opstandelingen actief strijdend voor onafhankelijkheid. Tot 1962 heeft dit gebied nog onder Nederlands bestuur gestaan.
Bekijk stukje cultuur: Dani Women Dancin'.

F. Celebes (Sulawesi):
18. Gorontalo: tot 2000 was dit onderdeel van Noord-Celebes, maar kennelijk had men behoefte aan een scheiding van de christenmeerderheid te Noord-Celebes en de moslims. 

Direct melden: van Indonesië als geheel hangt ruim 86% van de bevolking de islam aan.
Bekijk: North Gorontalo.

19. Noord-Celebes (Sulawesi Utara): deze provincie grenst enkel en alleen aan Gorontalo dat zich dus in 2000 heeft afgezonderd. Het Christenpercentage is hier ca. 95 wat een unicum is voor het overwegend islamitische Indonesie. Oorzaak daarvan is uiteraard de Nederlandse koloniale inbreng. 
< Hoofdplaats is Manado met Manado Tua (vulkanisch eiland). Bekijk: duiken te Manado Tua Island.

20. Midden-Celebes (Sulawesi Tengah): Hoofdstad is Palu en van belang is hier vooral de scheepvaart. Note: ik kopieer hier een oud Hyves-blog tekstbestand. Wat is het belang van de scheepvaart in Indonesië? Volgens mij toerisme en visserij (of zit er olie in de zeebodem?). Wat deed het VOC hier?

21. West-Celebes (Sulawesi Barat): hoofdstad is Mamuju. Tot 2004 was Sulawesi Barat deel van Sulawesi Salatan. Vanwaar die scheiding? < Masjid Agung Moskee te Mamuju. Religie te Indonesië?

Ik sprak net over de Nederlandse VOC-vloot met meevoeren van het Christendom vanuit Europa. Zo hebben Arabische handelaren dat ook gedaan met de Islam en voor ca. 95% het Christendom en andere levensovertuigingen verdreven. Lees verder HIER.

22. Zuidoost-Celebes (Sulawesi Tenggara): Kendari. (< Moramo-falls = klein maar fijn).

Klein maar fijn?

< Ik ben helaas nooit te Indonesië geweest. Graag willen? Ja. Maar ik heb de sfeer wel een beetje mogen proeven met dat dametje links naast mij (groen jurkje). Naam: Kirana uit Koedijk (Alkmaar) Foto: oktober 1992 Delta Dailyfood Nieuw Vennep 5-jarig lustrum. Vreselijk mee gelachen. Kirana leeft niet meer, maar een schat. Klein? Ja, ze had schoenmaat 32 (ik 48). Indisch eten? Ja! Uitgebreid rijsttafelen.

< Dit was mijn Indische rijsttafel juli 2014. Veel werk, maar leuk om te doen. Wat maak je zoal?
* Daging Rendang (runderstoofvlees met kokos)
* Ajam Roedjak
* Saté
* Nasi Putih (witte pandanrijst)
* Nasi Kuning (gele pandanrijst gekookt met kokos)
* Atjar Ketimun (zoetzure komkommer)
* meer... tot iets van 26 gerechten.

23. Zuid-Celebes (Sulawesi Selatan): Makassar. Bekijk: Boskalis kunstmatig eiland.
Kunstmatig eiland in Indonesië? Dat zou de 'natuur' moeten doen, maar wachten op een nieuwe grote vulkaanuitbarsting duurt de mensheid in de 21e eeuw schijnbaar te lang.
< Paotere Harbour.

G. Sumatra: 
24. Atjeh (Aceh): Atjeh omvat als provincie het uiterste noorden van het eiland Sumatra. Hoofdstad is 
Banda Atjeh. Bekijk: Oorlog in Atjeh.

Atjeh heeft van oudsher te maken gehad met separatistisch geweld, met als bron de algemene opvatting van de bevolking dat het gebied nooit tot Nederlands Indië heeft behoort (het was een onafhankelijk sultanaat). Bij de afstand van de Indonesische gebiedsdelen door Nederland aan de nieuwe republiek Indonesië in 1949 kon Atjeh dus ook niet kon worden overgedragen aan Jakarta. 

Het geweld escaleerde in 1953 toen Soekarno de provincie samenvoegde met Noord-Sumatra (in 1959 herzien). Men was van mening dat het de centrale regering alleen te doen was om de (aanzienlijke) olie- en gasvoorraden. Tot 2004 was het rumoerig op Atjeh met wisselend hevige militaire acties en perioden van relatieve rust.
Heftig politiek spanningsveld en begrijpelijk.

En toen? De Tsunami december 2004. Bekijk: BBC-World verslag.
Eh? Als afgestudeerde geoloog zijn deze beelden te voorspellen en met de techniek van 2004 had deze ramp misschien simpel kunnen worden voorspeld. Maar er is nog geen mens die weet wat er exact in het 'binnenste van de aarde' gebeurd.

Zo'n aardbeving ontstaat door jaren-, soms eeuwenlange oplopende spanning tussen twee of meerdere aardkorstsegmenten. Het exacte tijdstip van ontlading valt moeilijk te voorspellen. Ik heb het meer gehad over 'subductiezones'. 
< Let hier op die rode pijltjeslijn.
De aarde is in beweging. Een verzekeraar vergoedt de schade niet. Die zeggen: 'dan moet je maar op een minder risicovolle plek gaan wonen' (zoals Nederland?). Doen de Atjehers dat? Nee, want het land is te vruchtbaar.

< Zie verder ook GAM (lees voor begrip HIER) en het lijkt er op dat na de ´reformasie´ (= aftreden Soeharto, 1998) het politieke klimaat gunstig genoeg is om tot een definitieve oplossing van het conflict te komen (= vergaande autonomie, want tot afsplitsing net als Oost-Timor zal het waarschijnlijk niet komen).

Het reliëf van Atjeh is net als de rest van Sumatra/Indonesië als gevolg van tektoniek uiterst bergachtig.
Net als Bali dit deel even iets breder uitgelicht, maar Indonesië blijft een mengelmoes van culturen die onmogelijk door één president of centrale staatsraad (of koloniale macht) kan worden bestuurd.

25. Banka-Biliton (Banka Belitung): tot 2000 onderdeel van Zuid-Sumatra (ten noordoosten daarvan). Het bestaat uit de eilanden Banka en Biliton met een aantal kleinere eilanden erom heen. Heel Indonesië ontdekken in al haar facetten? Met iets van 1/4 miljard inwoners en een dikke 8000 eilanden (of het dubbele) wordt dat lastig in een paar weken. 

Ten noorden de Zuid-Chinese zee, ten oosten de Straat Karimata (tot aan Borneo), ten zuiden de Javazee en ten westen de Straat Banka. Hoofdplek: Pangkal Pinang. De ligging van de eilanden is dusdanig dat ze nauwelijks 'last' hebben van seismische activiteit (= aardbevingen en vulkanisme).
< Museum Timah te Pangkal Pinang. Ja, wat zie je hier? Een locomotief en een kruiwagen. Nogmaals: ik ben nooit te Indonesië geweest.

< Biliton Island. Nu vraag je je net als ik misschien af: wat kost een 'betaalbare' rondreis door Indonesië ongeveer? Beneden de € 2000,- kun je vergeten. Een bezoek aan Bali is natuurlijk verplicht. Overweeg: voorstel van Tui 24-daagse rondreis Bali, Java en Sumatra HIER. Je landt op de luchthaven van Medan. Over Medan kom ik zo te spreken. Het is maar een voorbeeld.

26. Bengkulu: dit is de dunst bevolkte provincie (gelegen in het zuiden) van Sumatra met de gelijknamige hoofdstad. Mijnbouw! Mijnbouw te Indonesië? Er wordt bauxiet, koper, tin en nikkel gedolven, maar de hoofdmoot is toch wel de gas- en olie-exploïtatie. Lees: Pertamina.

27. Jambi: ligt ongeveer in het midden van Sumatra met de gelijknamige hoofdstad. Een groot deel van het oorspronkelijk tropisch regenwoud op Sumatra heeft hier vanwege antropogene activiteiten (houtkap en cultivering = natte rijstbouw) plaats moeten maken voor savanne-achtig landschap. Bekijk: Jambi Adventure and Culture Paradise.

28. Lampung: het uiterste zuiden van Sumatra met de havenstad Bandar Lampung. Geheel Sumatra is deelgenoot van hevige aardprocessen (in deze provincie o.a. een zware beving in 2005). Logisch: ten zuiden van Lampung bevindt zich de Krakatau (zie boven bij 4. Bantam). < Radin Inten II Airport (Bandar Lampung).

29. Noord-Sumatra (Sumatera Utara): niet de meest noordelijke provincie van Sumatra  (dat is Atjeh en van 1953 tot 1959 was het één geheel), maar met de hoofdstad < Medan wel één van de belangrijkste. Meer toerisme? het Tobameer. Bekijk: Rondvaart Tobameer.

30. Riau: voor zover ik het goed kan beschouwen is Riau voor te stellen als het 'Brazilië' van Sumatra en dat is een geleidelijk dalend oppervlak van west naar oost met een omvangrijk rivierenstelsel (de Rokan, Siak, < Kampar en Inderagiri). 

Een uniek tropisch regenwoud en de nodige delfstoffen (olie!). Landbouw vindt er een ondergeschikte rol (slechte afwatering van de rivieren en daarmee dus de nodige overstromingen). < Nog wel mogelijk: oliepalmplantage.

Pekanbaru aan de Siak is de hoofdstad en aan de riviermondingen (oostkust) kijk je via de Straat van Malakka uit op Singapore. < An Nur Great Mosque te Pekanbaru.

31. Riouwarchipel (Kepulauan Riau): tot 2004 gewoon onderdeel van Riau met als hoofdstad Tanjung Pinang (op Bintan). De eilanden liggen rondom Singapore.

Belangrijk zijn Batam, Bintan en Karimun als een 'speciale economische zone' (= lagere fiscale tarieven voor het handelsverkeer). < Bintang is een populair biermerk te Indonesië, vaak ook verkrijgbaar in Indische restaurants in Nederland. Proost!

Het volk is sterk verwant aan die van Maleisië (dat ligt voor de hand, maar wat maakt het onderscheid tussen Indonesiërs en Maleisiërs? Antwoord later).

32. West-Sumatra (Sumatera Barat): dit is zeg maar het westelijke deel van Riau ten noorden van Jambi. City is Padang (< Mentawai-eilanden, Indische Oceaan).

< Na alles wat ik heb geschreven over de plaattektonische verschuivingen ten zuiden van Java en ten westen van Sumatra, zal het je niet verbazen dat ook West-Sumatra niet ontkomt aan dit natuurgeweld. Bekijk: intense aardverschuiving 2009.

33. Zuid-Sumatra (Sumatera Selatan): alleen Lampung ligt zuidelijker op Sumatra. Hoofdstad is Palembang met de olieraffinage. < Ampera Bridge over de Musi River.
De provincies van Indonesië summier beschreven zo.

Politiek: op de periode Nederlands Indië en de Japanse bezetting ga ik verder niet in. Ook niet al te diep op de volgende zes officiele republiekspresidenten overigens. Op Nederlands Indië kom ik later terug bij landnummer 152 (Nederland). Op de Japanse bezetting landnummer 90.

71 Indonesië 235.000.000 (aantal inwoners 2005) 1.904.569 (oppervlakte in km2's) Jakarta (hoofdstad).

1e 1945 Kusno Sosrodihardjo (Soekarno): Soekarno staat bekend om zijn Pancasila. Het is de nasleep van de drang van het Indonesische volk om na eeuwen te zijn gedomineerd door kolonisten en bezetters eindelijk zelf eens te mogen bepalen hoe het staatsbestel en het grondgebied in te richten.

Soekarno riep in 1945 de republiek Indonesië uit en werd pas in 1949 onder druk van de 'internationale gemeenschap' (wat hield dat in?) door de Nederlandse autoriteit erkend. Wat doet Soekarno? Hij vestigt een dictatuur! Was dat voor de gemiddelde Indonesiër gunstiger dan onder generaal van Heutsz?

Al snel roeren de provincies Atjeh, Molukken, Irian Jaya en Timor zich die in de nationalist Soekarno geen enkele verbetering zagen t.o.v. de voormalige heersers (in tegendeel). Zou één man een eilandenarchipel van ca. 17.500 stuks kunnen besturen? Lees ook: Indonesië onafhankelijk (17 augustus onafhankelijkheidsdag).

2e 1967 Haji Muhammad Soeharto: deze man kon met hulp van het (federale?) leger gewoon zijn gang gaan (dictatuur en 'corrupt zooitje').  Wie heeft het meeste geld en de meeste wapens? De 'internationale gemeenschap' interesseerde het niet (kernwapenwedloop 'oost-west') behalve dan, dat de regio Zuid-Oost-Azië niet ten prooi mocht vallen aan het gevaarlijke communisme.

3e 1998 Bacharuddin Jusuf Habibie: einde 53-jarige dictatuur onder Soekarno en Soeharto. Er lijkt een aanvang te worden gemaakt tot (democratische) hervormingen (zgn. reformasi). Habibie stelt zich in 1999 niet herkiesbaar i.v.m. een soort motie van wantrouwen van de Indonesische volksraad (Majelis Permusyawaratan Rakyat, MPR).

4e 1999 Abdurrahman Wahid: ernstig ziek en verwikkeld in corruptieschandalen.

5e 2001 Diah Permata Megawati Setiawati Soekarnoputri: Soekarno's dochter. Populair in de aanloop naar het democratiserings- en hervormingsproces, maar maakte haar beloften niet waar. Ze nam geen actie tegen het opkomende moslimfundamentalisme en de vigerende economische crisis.

6e. 2004 Susilo Bambang Yudhoyono: eerste rechtstreeks gekozen president (Partai Demokrat, duel met Megawati (PDI-P)). In tegenstelling tot zijn rivaal Megawati wis hij wel de economische malaise het hoofd te bieden. Ook sloot hij een akkoord met de rebellen in Atjeh. Herkozen in 2009. In zijn 2e termijn kwam ook deze president in opspraak wegens corruptieperikelen.
Bekijk: speech 2012 over de Indonesische economie.

7e. 2014 Joko 'Jokowi' Widodo (PDI-P). 'President of the people'. Bekijk: Jokowi's drugsbeleid.

Aanvullend: Landenweb Indonesië
Reisadvies: Indonesië








___________________________________________________________________________


Maleisië bestaat uit twee delen: het zuidelijke deel van het schiereiland Malakka (ook wel West-Maleisië) en het noordelijke deel van het eiland Borneo (Oost-Maleisië). Deze twee geografisch gescheiden delen zijn verder weer onderverdeeld in 13 deelstaten en 3 federale territoria.
< Wereldwijd mooiste naam voor een land: Malaysia? Ik vind van wel. Mooi vakantieland? Dat lijkt er op. Even op onderzoek uit.

Er zijn twee aparte staten die volledig door Maleisië zijn omsloten: de handelsstad Singapore op Malakka (tot 1965 deel van Maleisië) en het sultanaat Brunei op Borneo. Maar weer ff kort behandelen:

A. Malakka 
(< Singapore-Johordam) 
1. Johor: grenst via de Johordam aan Singapore in het zuiden dus. Kleine provincie, maar dichtbevolkt (dat zal met de 'handel' rondom Singapore te maken hebben).

< Singapore heeft Google Earth Streetview, maar niet alles is op straat te zien. Bekijk: Google Earth Streetview Malaysia Highlights

2. Kedah: hoofdstad is Alor Star... tot de provincie behoort ook de Langkawi archipel... Kedah grenst in het noordwesten aan Thailand < Langkawi Island
Impressie
Ik moet deze Blog hier scheiden vanwege een datalimiet. Volg verder HIER